Tematyka i forma liryki Tyrtajosa, Anakreonta, Safony - porównanie. Tyrtajos. W swoich utworach głosił gotowość do poświęceń życia w obronie ojczyzny i pochwałę męstwa. Ukazywał niedolę i hańbę pokonanych. Przedstawiał los dzielnych żołnierzy, którzy walczyli za swoją ojczyznę. Jego utwory to typ liryki o tematyce Poeta pisał: „rzecz to piękna zaprawdę, gdy krocząc w pierwszym szeregu, ginie człowiek odważny walcząc w obronie ojczyzny” Miłość do ojczyzny – to w Polskiej literaturze bardzo ważny i często wykorzystywany wątek. Jego występowanie ściśle wiąże się z przeszłością naszego kraju, w historii, którego istniał ponad Test sprawdzający Twoją znajomość lektury „Faust” J. W. Goethego (gimnazjum, liceum). Powtórz najważniejsze informacje i przygotuj się do sprawdzianu z języka polskiego. Rozwiąż test składający się z 15 pytań. Faust jest człowiekiem, który poszukuje wiedzy, która pozwoliłaby mu odkryć największe zagadki świata Tyrtajos, zwany po łacinie Tyrteuszem - poeta grecki, autor głównie poezji patriotycznej - elegii. Żył w VII w.p.n.e. w Sparcie. Jego utwory zagrzewały Spartan do walki i przyczyniły się do zwycięstwa nad Meseńczykami. Od imienia poety wywodzi się termin poezji tyrteńskiej, czyli patriotycznej. W literaturze polskiej motyw poezji tyrtejskiej, wzywającej naród do boju w obronie Albo gdy serce troska się czy trwoży, Wspominamy cię, Lotto, w godzinie czułości, Jak o cichej przedwieczornej zorzy. Wyciągnęłaś do nas dłoń życzliwie. I na niwie, co w zieleni tonie, Na przyrody malowniczym łonie. Ukazałaś, jak lekki ślad płonie. Twojej duszy kochanej prawdziwie. Rad jestem, że cię właściwie przejrzałem. L23 (8 XI 2022): Tematyka patriotyczna w liryce greckiej (Tyrtajos). Podr. s. 93. Cel lekcji: Interpretujesz wiersz Rzecz to piękna Tyrtajosa w kontekście sposobów wyrażania zachęty do obrony ojczyzny, zwracając uwagę na zastosowane w utworze środki retoryczne i analizując budowę składniową zdań oraz czas i tryb czasowników. Vjx97fq. Tyrtajos, Tyrteusz (VII w. to piękna Tyrtajos, Tyrteusz (VII w. Grecki twórca liryki. Imię poety przeszło do historii jako symbol poety bojownika. Elegie patriotyczne Tyrtajosa zagrzewały Spartan do walk zbrojnych z Meseńczykami. Według legendy Spartanom objawiono w Delfach wyrocznię, że zwyciężą tylko wtedy, gdy ich wodzem będzie Ateńczyk. Na dowódcę wyznaczono wtedy kulawego Tyrtajosa. Zamiast wojskowych posiłków Ateńczycy posyłali walczącej Sparcie jego pieśni, dzięki którym mieli odnieść zwycięstwo. Tyrtajos w swoich elegiach patriotycznych przedstawiał sławę jaką zdobywa sobie mężny wojownik za życia i po bohaterskiej śmierci, i przeciwstawia jej upokarzający los zwyciężonych. Wszystko co pisze ma zachęcić, by stać nieugięcie w pierwszym szeregu i choćby za cenę życia walczyć o zwycięstwo. Najwyżej ceni ofiarę złożoną dla wspólnej sprawy. Z pięciu ksiąg jego twórczości zachował się około 150 wersów. Od imienia poety wywodzi się termin tyrteizm (poezja tyrtejska), czyli poezja patriotyczna zagrzewająca do walki – w naszej kulturze w obronie niepodległości. W polskiej literaturze motywy tyrtejskie ożyły w okresie niewoli narodowej w XIX w. Szczególnie hołdowali im filomaci. Rzecz to piękna Poeta znany jest przede wszystkim z wiersza Rzecz to piękna. Wywodzi się prawdopodobnie z pieśni żałobnych. Utwór dzieli się na dwie części. W pierwszej głosi pochwałę odwagi, umiłowanie ojczyzny, za którą pięknie jest oddać życie. Następnie ukazuje dzieje wojownika, który ucieka przed wrogiem. Po dwuczłonowej części opisowej następuje wnioskowanie, mające w elegii Tyrteusza charakter wezwania. Ten typ liryki był uznany przez pisarzy i krytyków antycznych za najbardziej wartościowy, najważniejsza jest bowiem zawartość moralna i moralne oddziaływanie utworu. Adam Mickiewicz Reduta Ordona Wiersz prezentuje postawę żołnierza idealnego, który może być wzorem do naśladowania. Mickiewicz oparł się na opowieści adiutanta Stefana Garczyńskiego, który brał udział w obronie Woli. Zdarzenie miało miejsce w 1831 roku. Przedstawiona została następująca sytuacja: żołnierze broniący reduty musieli walczyć ze znacznie silniejszymi wojskami carskimi; Julian Ordon jako dowódca postanowił chociaż nie dopuścić do przejęcia przez wroga całego składu amunicji, bo to by oznaczało hańbę i pewną klęskę, dlatego spowodował eksplozję, w wyniku której zginął. W rzeczywistości udało mu się przeżyć. Uśmiercenie żołnierza miało na celu podkreślenie jego dzielnej postawy i oddanie hołdu tym, którzy wówczas polegli. Juliusz Słowacki Sowiński w okopach Woli Wiersz pokazuje bohaterską postawę generała Sowińskiego. Mężczyzna do końca życia bronił ojczyzny i swojego honoru, mimo że został sam – część żołnierzy poległa w walce, inni uciekli, ponieważ byli młodzi i sprawni (on miał sztuczną nogę). Wiedział, że jest skazany na klęskę, ale nie chciał się poddać. Nawet gdy zaproponowano mu kapitulację, był nieugięty i nie chciał zmienić zdania: Choćby nie było na świecie Jednego już nawet Polaka, To ja jeszcze zginać muszę Za miłą moją Ojczyznę, I za ojców moich duszę […] Uważał, że musi bronić ukochanego kraju przed wrogami, wolał umrzeć niż oddać szpadę. I właśnie tak się stało – Sowiński okazał się patriotą, gotowym poświęcić się dla ojczyzny – umarł w jej obronie. Konstanty Ildefons Gałczyński Pieśń o żołnierzach z Westerplatte Gałczyński przedstawił Polaków jako wzorowych żołnierzy, do końca oddanych ojczyźnie – ponoszących klęskę, ale też zyskujących chwałę. Oddział dzielnie się bronił przed atakiem niemieckich wojsk przez siedem dni. Bohaterstwo żołnierzy, ich patriotyzm i chęć poświęcenia życia w słusznej sprawie doprowadziły ich do zbawienia: I tak śpiewali: Ach, to nic, że tak bolały rany, bo jakże słodko teraz iść na te niebiańskie polany. Żołnierze umierali w cierpieniu. Byli skazani na przegraną, ale nie zniechęcali się do samego końca. Walczyli zjednoczeni, a w zamian za to czekało ich wieczne życie w niebie. Gałczyński w ten sposób podkreśla heroizm żołnierzy i rolę, jaką odgrywają dla narodu – gdy Polska po raz kolejny będzie zagrożona, oni jako ci najdzielniejsi obrońcy, zejdą znów na ziemię i pomogą w walce. Władysław Broniewski Żołnierz polski Utwór opowiada o powrocie polskiego żołnierza po przegranej kampanii wrześniowej. Autor nie wspomina o żadnej chwale ani o heroicznej postawie. Dominuje nastrój smutku i rozczarowania – żołnierz idzie powoli, „ze spuszczoną głową”, siada pod drzewem i opatruje swoje rany na nogach. Są one konsekwencją walki z wrogiem, która zakończyła się klęską: jego pułk został rozbity pod Rawą. Żołnierz walczył, ale nie przyniosło to oczekiwanych efektów. Teraz nie ma broni, orła na czapce, domu. Wróg odniósł zwycięstwo, pozostały zgliszcza i ruiny. Żołnierz jest bezbronny – nie buntuje się z powodu krzywd, których doświadczył, nie mści się za spalenie domu… Skazany jest na tułaczkę. Towarzyszy mu tylko przyroda, która jest świadkiem jego osamotnienia i poczucia klęski. Aleksander Kamiński Kamienie na szaniec Główni bohaterowie książki to trzej chłopcy: Zośka, Alek i Rudy. Odznaczają się wielką odwagą, aktywnie uczestniczą w wojnie, mimo że pozbawia ich ona młodości. Nie mogą realizować swoich planów, ale teraz najbardziej zależy im na obronie ojczyzny: współdziałają z PLAN-em (kolportaż prasy podziemnej, zagazowanie „Adrii”), biorą udział w akcjach Małego Sabotażu („akcja fotograficzna”, sprzeciw wobec restauratora Paprockiego, akcja związana z kinem, przeciwdziałanie propagandzie), walczą z bronią w ręku w ramach Grup Szturmowych, prowadzą działalność dywersyjną (wysadzenie torów kolejowych w okolicy Kraśnika, akcje: pod Arsenałem i Czarnocinem, w Celestynowie i Sieczychach). Ich zaangażowanie w walkę doprowadza do śmierci. Bohaterowie są przedstawieni jako patrioci, walczący ze strachem, znający historię swojego kraju, świadomi skutków walki. Wiedzą, że muszą ponieść śmierć, żeby przyszłe pokolenia mogły żyć w wolnym kraju. Inne przykłady literackie: Tyrtajos Rzecz to piękna (żołnierze zachęcani do walki)Adam Mickiewicz Śmierć Pułkownika (idealny żołnierz, mit Emilii Plater)Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem (żołnierze walczący w powstaniu styczniowym)Stefan Żeromski O żołnierzy tułaczu (żołnierz w armii napoleońskiej)Ilia Erenburg Trzynaście fajek – Fajka komunarda (mały komunard)Dieter Noll Przygody Wernera Holta (kilkunastoletni żołnierze)Guillaume Apollinaire Młody żołnierz (apostrofa do żołnierza, przyspieszone dojrzewanie młodych ludzi, żołnierzy)Krzysztof Kamil Baczyński Z głową na karabinie, Ten czas (zapowiedź śmierci żołnierzy walczących w obronie kraju, tragiczne losy pokolenia Kolumbów)Władysław Broniewski Nic więcej, Co mi tam troski (tułaczy los polskiego żołnierza-wygnańca)Arkady Fiedler Dywizjon 303 (sylwetki lotników, walki z samolotami Luftwaffe) Motyw poezji tyrtejskiej Aby wyjaśnić pojęcie poezja tyrtejska, należy przypomnieć, kim był Tyrtajos w polskiej literaturze często nazywany Tyrteuszem. Otóż poeta ten stal się niezwykle ważną postacią w rozwoju literatury nie tylko greckiej, ale i europejskiej. Jego twórczość przypada na polowe VII wieku, Sparta toczyła wtedy ciężkie boje z sąsiednią Mesenią. Elegie Tyrtajosa pisane były dla podniesienia ducha bojowego żołnierzy. Odbija się w nich cały spartański kodeks honorowy, nakazujący raczej śmierć na polu walki niż poddanie się lub ucieczkę. Poeta pisał: rzecz to piękna zaprawdę, gdy krocząc w pierwszym szeregu, ginie człowiek odważny walcząc w obronie ojczyzny Miłość do ojczyzny – to w Polskiej literaturze bardzo ważny i często wykorzystywany wątek. Jego występowanie ściśle wiąże się z przeszłością naszego kraju, w historii, którego istniał ponad stuletni okres, kiedy to polski nie było na mapach świata. Polacy przetrwali dzięki miłości do ojczyzny w imię, której wzniecali powstania, walczyli w obcych armiach licząc na odzyskanie niepodległości. Poeci i pisarze przedstawiali wzorce patriotyczne wskazywali metody postepowania. Czynili to, aby Polska nie zginęła. - Ideę walki do ostatniej kropli krwi realizowali bohaterowie literatury romantycznej. Dwa powstania, przypadające na ten okres listopadowe w 1830 i styczniowe w 1863 stanowią wyraz niezgody Polaków na prześladowania narodowe i hańbę życia w łańcuchach. Utwory wyrosłe na tym gruncie aktywizowały świadomość narodowa. Wzorce bohaterów dumnych i pięknych odnajdujemy w Konradzie Wallenrodzie A. Mickiewicza i Kordianie J. Słowackiego. Konrad Wallenrod tytułowa postać poematu Mickiewicza to rzecznik samotnej walki wśród wrogów. Jego zdaniem, gdy chodzi o wolność ojczyzny cel uświęca środki. Dla ojczyzny bohater poświęca wszystko, rezygnuje nawet z piękniej i szczęśliwej miłości. Jam miłość, szczęście jam niebo za młodu umiał poświęcić dla sprawy narodu, z żalem, lecz męstwem. Metoda walki, która wybrał Konrad Wallenrod, opierała się na podstępie i zdradzie, czyli czynach niemoralnych, niemieszczących się w kodeksie rycerskim. Zatem, w imię miłości do ojczyzny bohater zrezygnował również ze swego honoru. Tym samym odrzucił szanse na sławę i dobre imię po śmierci. Dramatyczny wybór Konrada ilustruje motto utworu zaczerpnięte z księcia Machiavellego włoskiego pisarza politycznego doby renesansu, głoszącego zasadę, że czasami cel uświęca środki: Macie, bowiem wiedzieć, ze są dwa sposoby walczenia – trzeba być lisem i lwem. Konrad Wallenrod wśród rycerzy odznaczał się mądrością i odwagą. Mimo to wybrał taka a nie inna metodę walki gdyż był świadomy siły wroga. Zmuszony dokonuje wyboru, który sam nazwał się przeklętym. Na szale trzeba położyć nie tylko życie, szczęście i miłość Aldony, ale szlachetne uznane zasady moralne i szacunek dla samego siebie. Bohater musi stać się zdrajcą, kłamcą, szpiegiem wybierając metodę lisa bardzo cierpi. Spokój może znaleźć tylko w grobie nic wiec dziwnego, ze popełnia samobójstwo. Wprawdzie Konrad Wallenrod nie zginął w bezpośredniej walce, ale w sposób pośredni również wpisał się na listę tych bohaterów, którzy walczyli do ostatniej kropli krwi. Dla narodu pragnie poświęcić się również tytułowy bohater dramatu Kordian chce naśladować szwajcarskiego bohatera Winkelrieda i na szczycie Mont Blanc wola: Ludy! Winkelried ożył! Polska Winkelriedem narodów Idea winkelriedyzmu zakłada, jednostkowe poświecenie, które ma na celu stać się iskrą rozpalająca ogień walki przeciwko uciskowi. Przykład szwajcarskiego rycerza, który według legendy skierował włócznie wrogów na siebie i dzięki temu utorował drogę do zwycięstwa współtowarzyszom, staje się dla Kordiana celem duszy. Miał również mobilizować innych do zachowania aktywnej postawy, uczyć heroizmu. Narodowym Tyrteuszem możemy tez nazwać Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, który wielokrotnie podkreślał miedzy innymi w wierszu Z głową na karabinie ze walka w obronie własnego kraju staje się patriotycznym obowiązkiem każdego Polaka. Poeta żyje w odkształconej rzeczywistości, która przypomina wizje Apokalipsy. Chciał kreować w poezji piękno i marzenia, lecz musiał tworzyć w oparach krwi. Z tego powodu poezje marzeń zamienić na poezje tyrtejska. Do tego pokolenia należeli tez Tadeusz Gajcy, Andrzej Trzebiński, Wacław Bojarski i Zdzisław Stroiński. Wszyscy wymienieni zginęli. Gajcy i Stroiński w powstaniu warszawskim, Trzebiński został rozstrzelany w ulicznej egzekucji w 1943, Bojarski zmarł w wyniku poniesionych ran. To smutne i tragiczne, ze należymy do narodu, który zdaniem Pigonis, historyka literatury do wrogów strzela z brylantów. Symbolem bohaterstwa i poświecenia dla ojczyzny jest obrona Westerplatte. Hołd bohaterskim żołnierzom oddal Konstanty Ildefons Gałczyński w wierszu Pieśń o żołnierzach z Westerplatte. Należy tez wspomnieć, ze poezja tyrtejska często odkształcała rzeczywistość, dając dowód tezie, iż prawda poezji, która rządzi się swoimi prawami, może być inna niż prawda historyczna. Z historii wiemy, ze podczas obrony półwyspu zginęło kilkunastu żołnierzy, tymczasem wierszu czytamy: Prosto do nieba czwórkami szli żołnierze z Westerplatte. Tak skonstruowany obraz ma zwielokrotnioną siłę oddziaływania, a bohaterska postawa żołnierzy urosła do rangi świętości. Obrońcy Westerplatte wykazali się wielką miłością do ojczyzny. Za to spotkała ich nagroda- taka jak średniowieczny rycerz Roland znaleźli się w niebie. W poezji tyrtejskiej odnajdujemy słowa zachęty do walki aż do ostatniej kropli krwi. Na pierwszy rzut oka wydaje się, ze te słowa znajdujemy w pieśni Do boju Polsko! [Gra muzyka] Chcę zwrócić uwagę na słowa do boju Polsko ostatnio mięliśmy przykład złego zrozumienia tego wyrażenia. Sport nie wymaga ofiar krwi. Podsumowanie: Wspomniane przeze mnie utwory potwierdzają tezę, iż motyw miłości do ojczyzny był wyraźnym i częstym tematem, podejmowanym przez twórców poszczególnych epok. Bohaterowie poezji tyrtejskiej mieli i maja w literaturze polskiej i w życiu swych następców. Bliskie są nam utwory, z których wynika, że człowiek nie rodzi się sobie, ale ku pożytkowi bliźniemu i ojczyźnie Cenimy je także, ze względu na ich przesłanie: - tworzyły wzory postaw - krzewiły idee poświecenia życia dla ojczyzny - wzywały do walki+ Rzecz to piękna Rzecz to piękna zaprawdę, gdy krocząc w pierwszym szeregu, Ginie człowiek odważny, walcząc w obronie ojczyzny; Kiedy atoli swe miasto i ziemię żyzną porzuca, Wnet żebrakiem się staje - los to najgorszy ze wszystkich - Jako że z miłą swą matką i z ojcem staruszkiem się błąka, Dzieci maleńkie przy sobie mając i prawą małżonkę. Wówczas wrogość go wita wśród ludzi, do których przybędzie Przed niedostatkiem uchodząc, biedą nieszczęsną trapiony, Hańbą rodzinę okrywa, zeszpeca wygląd swój świetny, Wszak niesława, a także zło tuż za nim podąża. Skoro więc błędny wygnaniec żadnego nie budzi współczucia, Żadną czcią się nie cieszy, przyszłość też rodu niweczy, Walczmy mężnie w obronie tej naszej ziemi i dzieci, Choćbyśmy zginąć musieli, życia swojego nie szczędźmy. Nuże, młodzieńcy, walczcie, a jeden przy drugim niech wytrwa, Myśli o szpetnej ucieczce nie dopuszczajcie, ni strachu, Ale sercom w swych piersiach przydajcie wielkości i męstwa, Lęk przed życia utratą, z wrogiem się starłszy, odrzućcie, Tych zaś, którym już wiek poruszania się lekkość odebrał, Nie zostawiajcie, uchodząc z bitwy, starców czcigodnych.(...) Zatem niech każdy wytrwa w rozkroku stając, a obie Nogi niech oprze o ziemię mocno, i zęby zaciśnie. „Rzecz to piękna” - Tyrteusz jako pierwszy wezwał do obrony ojczyzny w imię miłości do niej i obowiązku obywatelskiego. Od jego imienia utworzono pojęcie poezji tyrtejskiej. Autor tak skutecznie zagrzewał Spartan do walki, że pokonali wroga. Tyrteusz stworzył również wzór śmierci bohaterskiej” „rzecz to piękna zaprawdę, gdy krocząc w pierwszym szeregu, ginie człowiek odważny, walcząc w obronie ojczyzny.”„O cnocie” (Pieśń XII ks. II) - Jan Kochanowski nazywa miłość do ojczyzny cnotą. Prawdziwą wartością jest bezinteresowne, nie bojące się ludzkiej zawiści oddanie ojczyźnie. Przed tymi, co służą ojczyźnie otwiera się droga do nieba. „O dobrej sławie” (Pieśń XIX ks. II) - Jan Kochanowski twierdzi, że o miłości do ojczyzny świadczy nie tylko walka na polu bitwy, ale i wykorzystanie innych talentów darowanych przez Boga: inteligencji, nieugiętości charakteru czy daru pięknej wymowy. „Pieśń o spustoszeniu Podola” - Jan Kochanowski opisuje obrazy spustoszenia Podola przez Tatarów - ruiny, ludzkie nieszczęścia. Apeluje do wszystkich kochających ojczyznę o dofinansowanie wojska, rozsądne przygotowanie odwetu, zmycie hańby i właściwą obronę granic kraju. Ostrzega przed grożącym Rzeczypospolitej jeszcze poważniejszym niebezpieczeństwem. „Konrad Wallenrod” - Adam Mickiewicz – patriotyzm głównego bohatera przejawiał się w walce o kraj. Wallenrod dla ojczyzny poświęcił miłość, honor i przyszłe zbawienie. Nad wszystko przedkładając wolność swego narodu nie zawahał się w walce używać podstępu i nieetycznych metod. „Dziady cz. III” Adam Mickiewicz opisuje martyrologię młodzieży polskiej przeciwstawiającej się caratowi. Za swą patriotyczną postawę doznają oni wielu szykan. Wieszcz ukazuje także różne postawy społeczeństwa polskiego wobec zaborcy – od służalczego poddaństwa do prób jawnego buntu. Główny bohater nie waha się nawet wystąpić przeciwko Bogu i dla ojczyzny zaryzykować zbawienie własnej ojczyzny. „Pan Tadeusz” – Adam Mickiewicz – epopeja wieszcza przesycona jest miłością do ojczyzny. Bohaterowie na każdym kroku przejawiają szacunek dla ojczyzny, bohaterów narodowych oraz czasów Sejmu Wielkiego. Jacek Soplica po opuszczeniu stron rodzinnych przyodziewa szaty mnicha i poświęca swoje życie sprawie narodowej. Młody Tadeusz dochowując patriotycznych rodzinnych tradycji wyrusza na wojnę przeciw Rosji wraz z wojskami napoleońskimi. „Śmierć pułkownika” – Adam Mickiewicz wykreował polska Joannę d`Arc – kobietę, która wzięła udział w powstaniu i zginęła, jak rycerz. Podmiot liryczny ukazał w wierszu wzniosłą scenę jej śmierci. „Reduta Ordona” - Adam Mickiewicz – podmiot liryczny postać porucznika broniącego reduty podnosi do symbolu patrioty, wybierającego walkę do końca i poświęcającego własne życie w imię miłości ojczyzny. „Kordian” - Juliusz Słowacki ukazał przemianę głównego bohatera, który przechodzi od romantycznych uniesień do zaangażowania w sprawę narodową i przeciwstawienie się caratowi. Krytykuje również wodzów powstania, doceniając jednak patriotyzm i zaangażowanie szlacheckiej młodzieży. Kordian głosił tezę: „Polska Winkelriedem narodów”. „Sowiński w okopach Woli” - Juliusz Słowacki upamiętnił postać wybitnego polskiego generała, który zaświadczył o swym przywiązaniu do ojczyzny walcząc samotnie, ze świadomością, że na zwycięstwo nie ma już szans. Generał odmawiając poddania się mówiąc: ”zginąć muszę za miłą ojczyznę moją.””Testament mój” - Juliusz Słowacki wyraził ideę, według której walczyli i ginęli za ojczyznę młodzi ludzie: „Lecz zaklinam, niech żywi nie tracą nadziei I przed narodem niosą oświaty kaganiec; A kiedy trzeba - na śmierć idą po kolei, Jak kamienie, przez Boga rzucane na szaniec... „Hymn do miłości ojczyzny” - Ignacy Krasicki stworzył wiersz, który stał się hymnem Korpusu Kadetów. Patriotyzm został przedstawiony jako najwyższa cnota. Kochający ojczyznę powinien być gotów na każde poświęcenie: „byle cię można wspomóc, byle wspierać, nie żal żyć w nędzy i nie żal umierać””Powrót posła” - Julian Ursyn Niemcewicz opisuje patriotyczną rodzine Podkomorzego, który uważa, że: ”dom zawsze ustępować powinien krajowi” Podkomorzy opowiada się również za wprowadzeniem reform społecznych, służących wzmocnieniu państwa i dobru ojczyzny. „Gloria victis” – Eliza Orzeszkowa składa hołd poległym w powstaniu styczniowym i wyraża przekonanie, że poniesione ofiary nie były daremne, a przyszłość doceni ich wielkość. Jednym z powstańców był Tarłowski - młodzieniec, który walecznie bronił ojczyzny, świadcząc o miłości do niej. strona: - 1 - - 2 -

tyrtajos rzecz to piękna wiersz